Jouw persoonlijkheid en je gedrag worden voor een heel groot deel bepaald door je persoonlijke waarden: de dingen die jij het meest belangrijk vindt in je leven. Ze zijn bepalend voor je identiteit; je persoonlijke waarden vormen de kern van de persoon die je daadwerkelijk bent. Jouw persoonlijke waarden zijn namelijk van invloed op de keuzes die je maakt in je leven, op wat je denkt, wat je doet, hoe je het doet en wat je zegt. En, persoonlijke waarden bepalen je prioriteiten, tenminste… als je in het dagelijks leven ook dichtbij jezelf blijft.
En dit laatste is belangrijk. Want hoe vaak gebeurt het niet dat we onszelf en ons gedrag aanpassen aan onze omgeving? Dat we ons laten leiden door wat anderen van ons verwachten?
In de periode voor mijn burn-out (2019) leefde ik niet volgens mijn persoonlijke waarden en was ik niet altijd trouw aan mezelf. Ik kon me altijd prima aanpassen aan mijn omgeving en ik was goed in staat om te doen wat er van me werd verwacht. Vooral in mijn werk.
Nu weet ik: hier dreigt gevaar. Want als je dingen doet in je leven die niet goed aansluiten bij jouw persoonlijke waarden, dan kan dat resulteren in stress en ontevredenheid, zeker op de lange termijn. Het kost je niet alleen veel energie, maar het gaat ook ten koste van je levenskwaliteit als je je steeds maar probeert te confirmeren aan de buitenwereld. Ben je niet gewoon veel liever trouw aan jezelf en aan jouw persoonlijke waarden in het leven?
Wat wil je écht?
In de hersteltijd van mijn burn-out ben ik gaan nadenken over wat ik écht wil in mijn leven. En om te weten wat ik echt wil, ben ik gaan onderzoeken wie ik ben, in de kern. Het helder krijgen en benoemen van mijn persoonlijke waarden is hierbij heel belangrijk geweest. Deze vormen immers de basis van je persoonlijkheid en je gedrag; het zijn je drijfveren, je motivatie.
Ik noemde het al eerder, als je jezelf (en je persoonlijke waarden) goed kent, als je weet waar je voor staat en je leert te handelen volgens je waarden, dan kun je makkelijker keuzes maken en beslissingen nemen. Je persoonlijke waarden en je overtuigingen zijn nl. de bron van je besluitvorming. Ze sturen de hele dag door je gedrag, bewust of onbewust.
Dit zijn mijn persoonlijke waarden: de dingen in het leven die voor mij het allerbelangrijkste zijn:
- Gezondheid en vitaliteit
- Vrijheid en onafhankelijkheid
- Persoonlijke groei en ontwikkeling
- Rust en ruimte
- Ambitie
De waarden ‘gezondheid en vitaliteit’ heb ik als belangrijkste persoonlijke waarde bovenaan gezet. Omdat ‘gezondheid en vitaliteit’ hoog in mijn waarden hiërarchie staat, ben ik heel eerder geneigd om gezond te eten, voldoende te bewegen en voor voldoende slaap en ontspanning te zorgen als iemand die deze waarde minder belangrijk vindt.
Jouw persoonlijke waarden
Via deze link heb je toegang tot een lange lijst van persoonlijke waarden. Ik raad je aan om deze lijst uit te printen en de kaartjes uit te knippen zodat je er echt actief mee aan de slag gaat.
Hoe werkt het?
Print de lijst met persoonlijke waarden en knip alle kaartjes uit. Maak er vervolgens twee stapeltjes van: een stapeltje met waarden die voor jouw belangrijkrijk zijn en een stapeltje met waarden die niet of minder belangrijk voor je zijn. Je hoeft er nu nog geen volgorde in aan te brengen. Dat komt later pas. Voor nu gaat het erom dat je twee aparte stapeltjes maakt. Het stapeltje met waarden die voor jou niet of minder belangrijk zijn leg je aan de kant. Deze kun je verder buiten beschouwing laten.
Het stapeltje met waarden die je belangrijk voor je zijn ga je nu rangschikken op volgorde van belangrijkheid. Pak het bovenste kaartje van de stapel en leg deze voor je neer. Pak vervolgens het tweede kaartje en onderzoek of deze waarde voor jou belangrijker is dan de waarde die voor je ligt, of juist minder belangrijk. Vind je de waarde belangrijker? Leg dit kaartje dan boven het kaartje dat al voor je ligt. Vind je de waarde minder belangrijk? Leg het kaartje dan onder het kaartje dat op tafel ligt.
Op deze wijze geef je alle kaartjes een plek op volgorde van belangrijkheid, waarbij de voor jou belangrijkste waarden bovenaan komen te liggen. Op deze manier maak je voor jezelf heel inzichtelijk wat jouw waarden hiërarchie is en is je top 5 helder.
Ondanks dat het een lange lijst is met waarden, zou het kunnen zijn dat er bepaalde waarden niet tussen staan. Deze lijst is slechts bedoeld ter inspiratie. Er zitten ook blanco kaartjes bij zodat je deze lijst altijd kunt aanvullen met waarden die er niet tussen staan, mocht dat nodig zijn.
Ben je trouw aan jezelf?
Je hebt nu jouw persoonlijke waarden helder. Nu je je hier bewust van bent is het interessant om de volgende vragen eens voor jezelf te beantwoorden:
- Ben je trouw aan je persoonlijke waarden?
- Hoe is dat in stressvolle situaties?
- Welke invloed hebben je persoonlijke waarden op de keuzes die je maakt?
- Wat verandert er voor je?
Veel inspiratie gewenst!
Make Life Work!
Sanna
N.B. Jouw persoonlijke waarden (kernwaarden) zijn dus iets anders dan kernkwaliteiten; kernkwaliteiten zeggen vooral iets over je vaardigheden, dingen waar je goed in bent. Maar deze zeggen niets over je persoonlijkheid, over wie je bent.